"Μαμά, μπαμπά, τι είναι το σεξ;"
Οι περισσότεροι γονείς νιώθουν αμηχανία όταν έρχεται η στιγμή να λύσουν απορίες των παιδιών τους σε θέματα σεξουαλικού περιεχομένου. Η περιέργεια του παιδιού, ωστόσο, είναι ένα φυσιολογικό βήμα στην ανάπτυξή του, καθώς ανακαλύπτει τον εαυτό του και τον κόσμο γύρω του. Μιλώντας με τα παιδιά και απαντώντας στις ερωτήσεις τους, οι γονείς όχι μόνο τα βοηθούν να καταλάβουν καλύτερα το σώμα τους και να το αποδεχτούν, αλλά τους μαθαίνουν και πώς να προστατεύονται. Μιλώντας για το σεξ, τους μεταδίδουν τις αξίες τους για τον άνθρωπο και τις σχέσεις των δύο φύλων. Το κυριότερο όμως είναι ότι χτίζουν μία γέφυρα επικοινωνίας και εμπιστοσύνης μαζί τους.
Πολλοί γονείς ανησυχούν ότι αν μιλήσουν στα παιδιά τους για το σεξ θα τους βάλουν «πονηρές ιδέες» ή θα τους δώσουν την εντύπωση ότι συναινούν στην έναρξη της σεξουαλικής τους ζωής. Οι έρευνες όμως δείχνουν ότι ένας έφηβος που έχει λάβει συστηματικά σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, συνήθως καθυστερεί να δραστηριοποιηθεί σεξουαλικά και, όταν αυτό συμβεί, παίρνει τα κατάλληλα μέτρα προφύλαξης. Τα παιδιά άλλωστε παίρνουν καθημερινά και αναπόφευκτα πληροφορίες από την τηλεόραση, το διαδίκτυο, τους φίλους ή άλλα μέσα, τα οποία διαχειρίζονται το θέμα αυτό με τρόπο που δεν ταιριάζει πάντα στις αξίες της οικογένειάς τους. Είναι, λοιπόν, προτιμότερο να γνωρίζουν ποια είναι η στάση των γονιών τους και να επιλέξουν τα ίδια αργότερα αυτήν που τα εκφράζει καλύτερα.
Πότε όμως είναι η κατάλληλη στιγμή για να ξεκινήσει μια τέτοια συζήτηση ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά; Όσο νωρίτερα, τόσο καλύτερα, είναι η απάντηση. Όταν το παιδί είναι μικρό σε ηλικία εκφράζει αυθόρμητα τις απορίες του και δεν υπάρχουν γι αυτό θέματα «ταμπού». Συνήθως, από την προσχολική ηλικία το παιδί θα έχει ερωτήσεις για το πως γίνονται τα μωρά ή για τις σωματικές διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα. Αν ο γονιός δε διστάσει να απαντήσει σε αυτές τις πρώτες ερωτήσεις, τότε το παιδί θα λάβει το μήνυμα ότι στην οικογένειά του επιτρέπεται να συζητάει για όλα τα θέματα και θα νιώθει πιο άνετα αργότερα, ακόμα και κατά την περίοδο της εφηβείας, να μοιραστεί τις σκέψεις και τις ανησυχίες του.
Προσπαθήστε, λοιπόν, να μιλήσετε στα παιδιά με απλά λόγια για τα ζητήματα που τα απασχολούν. Διερευνήστε διακριτικά τις πληροφορίες που ήδη γνωρίζουν και ενημερώστε τα γι αυτά που πραγματικά τα ενδιαφέρουν, χωρίς να τα επιβαρύνετε με επιστημονικούς όρους που δεν καταλαβαίνουν ή με λεπτομέρειες που μπορεί να μην είναι έτοιμα να διαχειριστούν. Καλό είναι, σε κάθε περίπτωση, να απαντάτε λέγοντας την αλήθεια και να αποφεύγετε τις υπεκφυγές και τα υπονοούμενα. Πολύ χρήσιμο εργαλείο σε αυτή τη διαδικασία μπορεί να φανεί κάποιο από τα πολλά εικονογραφημένα βιβλία που κυκλοφορούν στο εμπόριο. Εντοπίστε αυτό που βρίσκεται πιο κοντά στις δικές σας αξίες και τα μηνύματα που θα θέλατε να πάρουν τα παιδιά σας και χρησιμοποιήστε το σαν αφορμή για να ξεκινήσετε την κουβέντα μαζί τους!
Όλια Πάλλη, MSc Ψυχολόγος